«لوپوس»/ از بیماری سلنا گومز چه می‌دانید؟
لوپوس به بیماری خودایمنی گفته می شود که بر روی بسیاری از قسمت های بدن تاثیر می گذارد. طبق آمار جهانی از هر ده هزار نفر تقریبا سه نفر به این بیماری مبتلا می شوند. به همین خاطر بهتر است که اطلاعات خود را درباره بیماری لوپوس بالا ببرید. ما در این مقاله سعی کرده ایم این بیماری و علل آن را به شما معرفی کنیم. با ما همراه شده و با "بیماری لوپوس" چیست، آشنا شوید.
خطر ابتلا به لوپوس در خانم ها 9 برابر بیش تر از آقایان است و اغلب افراد در بازه سنی 15 تا 45 سال به این بیماری دچار می گردند. اما باز هم امکان ابتلای افراد کهن سال و حتی کودکان هم به این بیماری وجود دارد. شدت لوپوس در علائم آن تاثیر دارد. برخی از بیماران علائم خفیفی را شاهد می شوند و هم چنین با توجه به اشخاص متفاوت علائم و نشانه های لوپوس نیز متفاوت است. از خصوصیات بارز بیماری لوپوس دوره های عود بیماری یعنی تشدید و دوره های خاموشی یعنی کاهش علائم است. برای تشخیص لوپوس نمی توان تنها به یک چیز اشاره کرد چرا که این بیماری در بعضی از افراد فقط یک سیستم بدن مانند پوست و در عده ای سایر قسمت های بدن را نیز درگیر می کند.
رایج ترین علائم بیماری لوپوس چیست؟
مشکلات پوستی قرمز رنگ به شکل پروانه ای
ایجاد دانه و زخم بر روی پوست
خستگی و ضعف شدید
تب خفیف
حالت تهوع
ورم کردن پلک ها
درد مفاصل
تغییرات پوستی
درد قفسه سینه
ورم ریه
لوپوس با اندام های داخلی بدن چه می‌کند؟
لوپوس که موجب التهاب اندام های مختلف بدن می‌شود می‌تواند در کبد، کلیه، پوست اختلال ایجاد کند و اگر فرد تحت درمان و کنترل این بیماری قرار نگیرد حتی ممکن است کبد، کلیه و یا دیگر اندام های بدن خود را از دست بدهد. سلنا گومز هم پیوند کلیه انجام داد تا خیلی زودتر از آسیب های احتمالی به دیگر اندام های بدن خود پیشگیری کند.
چه عواملی موجب بیماری لوپوس می‌شود؟
از عوامل به وجود آمدن لوپوس می‌توان به تغییرات هورمون ها، ژنتیک و استرس های محیط پیرامون اشاره کرد. شاید این سوال در ذهن شما مطرح شود که چه طور ممکن است هورمون و تغییرات آن موجب لوپوس شود؟ هورمون ها نوعی مواد شیمیایی محسوب می‌شوند که در بدن انسان، فعالیت های سلولی و اندام های مختلف را کنترل و تنظیم می‌کند تا اختلالی در آن ها پیش نیاید.
خانم ها بیشتر مراقب باشید
خانم هایی که در سنین باروری هستند، احتمال بیشتری دارد که به لوپوس یا همان بیماری اتوایمون که ناشی از ضعف سیستم ایمنی بدن است مبتلا شوند که در این زمان بارداری توصیه نمی‌شود. یکی از مهم ترین دلایل ابتلا به لوپوس، هورمون استروژن است. استروژن که در مردان ترشح می‌شود، به عنوان یک هورمون افزایش دهنده ایمنی محسوب می‌شود. به دلیل میزان بالا بودن استروژن و فعال تر بودن سیستم ایمنی در زنان، شانس ابتلا به بیماری های خود ایمنی در خانم ها بالاتر است.
اگر مبتلا شدیم، چه کار کنیم؟
اولین نکته این است که تماس با آفتاب به وضوح بر سرخی و التهاب این ضایعات می افزاید، بنابراین افرادی که به این بیماری دچار هستند باید تا جایی که امکان دارد پرهیز کنند.همچنین اگر این ضایعات پوستی در اسرع وقت درمان نشوند، احتمال دارد که « اسکار» یا جوشگاه در این اماکن ایجاد شوند یا رنگ پوست کم رنگ یا پر رنگ تر شود. اغلب موارد تظاهر بالینی دیگری به جز درگیری پوستی یا مخاطی ندارند، ولی به ندرت ممکن است درد مفاصل هم داشته باشند یا در 5 الی 10 درصد موارد بیماری آنها پیشرفت کند و به SLE تبدیل شود.از دیگر تظاهرات پوستی بیماری لوپوس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضایعات گرد و سکه ای سرخ رنگ و پوسته دار روی بازوها، سینه، کمر یا سایر نقاط بدن
- حساسیت شدید به نور خورشید
- زخم های دهانی به شکل خراشیدگی
- زخم های بدون درد مخاط دهان
چطور از شر این بیماری خلاص شویم؟
درمان لوپوس پوستی یا همان DLE به نسبت ساده تر و مؤثرتر از بیماری لوپوس چند سیستمی یا SLE است. البته با توجه به احتمال کم تبدیل لوپوس پوستی به نوع گسترده، بهتر است درمان آن در اسرع وقت و بی معطلی انجام شود تا از عوارض آینده بیماری پیشگیری شود.
درمان لوپوس پوستی شامل موارد زیر است:
- محافظت از آفتاب با پوشیدن لباس های پوشیده، استفاده از شیشه های دودی در اتومبیل منزل محیط کار و مصرف مکرر و متوالی ضد آفتاب با فاکتور محافظتی حداقل 30 و تکرار آن هر سه ساعت یک بار
- مصرف داروهای کورتیکوستروئیدی موضعی یا تزریقی در درون پوست برای فرد مبتلا ، البته طبق نظر و تجویز پزشک متخصص
مصرف داروهای موضعی تنظیم کننده ایمنی پوست
داروهای خوراکی از قبیل کلروکین و هیدروکسی کلروکین، مشتقات ویتامین D به شکل خوراکی، املاح طلا یا داروهای کورتیکوستروئیدی خوراکی یا داروهای تنظیم کننده سیستم ایمنی به شکل خوراکی یا تزریقی.
اگر لوپوس پیشرفت کند
در مواردی که بیماری گسترده و چند عضو را درگیر کرده باشد و به حالت SLE تبدیل شده باشد،ظاهر بیماری، گستردگی آن، رویکرد تشخیصی و درمانی متفاوت خواهد بود. ممکن است در جریان بیماری SLE این اعضای داخلی گرفتار شوند:
- مفاصل( به شکل التهاب، سرخی، تورم و دردناکی مفاصل)،پرده جنب یا لایه خارجی و محافظ ریه ها و همچنین پرده خارجی محافظ قلب
- گرفتاری کلیوی به شکل دفع دائمی پروتئین از طریق ادرار و التهاب واحدهای سازنده کلیه و در نهایت تخریب بافت کلیه و نارسایی کلیوی
- گرفتاری سیستم عصبی به شکل تشنج یا گرفتاری شدید عصبی یا جنون
- گرفتاری خونی به شکل کم خونی، نقصان گلبول های سفید یا نقصان پلاکت ها و در کنار همه این موارد می توان به اختلالات سیستم ایمنی بدن اشاره کرد که با انجام آزمایشات بسیار تخصصی و پیچیده کشف می شوند.
با SLE چطور مقابله کنیم؟
در درمان بیماری SLE معمولاً در کنار درمان های مورد اشاره در لوپوس پوستی، از همان ابتدا بر سرکوب بیماری با داروهای قوی و مهار کننده سیستم ایمنی و درمان تخصصی اعضای گرفتار تأکید می شود. بعضی اوقات ممکن است نیاز باشد که بیمار در بیمارستان بستری شود و داروهای وریدی به شکل دوره ای هم تجویز شود.
به این علائم دقت کنید
فقط نگاه کردن به تعداد و میزان گرفتاری اعضای داخلی بدن در روند ابتلا به بیماری لوپوس شدید یا همان SLE کافی است که ما را متوجه خطر و بزرگی احتمال عوارض شدید جسمی و حتی جانی این بیماری کند. توصیه کلی و کاربردی به کسانی که به این بیماری مبتلا هستند، جدی گرفتن بیماری و اهتمام به تکمیل روند تشخیصی و درمانی بیماری است. همچنین به کسانی که ضایعات پوستی به شکل سرخی، پوسته ریزی، حساسیت شدید به نور خورشید یا زخم های دهانی هستند، توصیه می شود این علائم را ناچیز نگرفته و در اسرع وقت برای تشخیص و درمان به متخصص پوست مراجعه کنند.
درمان مواردی که گرفتاری چند عضو بدن وجود دارد معمولاً پیچیده تر است و در اغلب موارد متخصصان روماتیسم‌شناسی، کلیه، قلب و عروق یا تنفس باید در سیر تشخیص و درمان بیماری مداخله موثر داشته باشند. در نهایت باید گفت با پیشرفت روندهای تشخیصی و کشف راه های درمانی گوناگون و موثر، دیگر بیماری لوپوس بیماری غیرقابل درمان یا تهدید کننده حیات نیست و با مراجعه به موقع و تشخیص و درمان سریع می توان بر اغلب موارد غلبه کرده و طول عمر مناسبی برای بیماران پیش بینی کرد.
دکتر علیرضا رجائی، فوق تخصص (روماتولوژی) عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی:
افرادی که به بیماری لوپوس مبتلا هستند، برای درمان شیمی درمانی نمی شوند. باید یک مثال ساده را بیان کنم: «فرض کنید برای بلند کردن یک حشره از یک مکان دو شیوه به کار ببرید یا آن را به آرامی فوت کنید تا از سرجایش بلند شود یا این که با ضربه ای محکم سعی کنید آن را از محل دور کنید؛ در صورتی که با هردو راه حشره از سرجایش بلند می شود.» دقیقا شیمی درمانی نقش ضربه محکم و سنگین را دارد در صورتی که می توان با روش های ملایم تر این بیماری را درمان کرد. البته چون داروهای تجویزی حالا با دوزهای متفاوت مشابه داروهایی است که برای افراد شیمی درمانی تجویز می شود، برخی ها به اشتباه فکر می کنند که شیوه درمانی به صورت شیمی درمانی است. معمولا با توجه به اینکه بیماری در چه مرحله ای باشد و کدام عضو درگیر شده باشد، داروی تجویزی هم متفاوت است.
اگر درمان به موقع شروع شود بیماری تا حد زیادی قابل کنترل است. اما به دو طریق سعی می شود بیماری لوپوس را درمان کرد یا سیستم ایمنی را تنظیم می کنیم یا در برخی از شرایط با صلاحدید پزشک سعی می شود با تجویز داروهای مقطعی سیستم ایمنی بدن را تضعیف کنند تا در مقابل خود آنتی بادی نسازد(ممکن است تحت نظر پزشک برای طولانی مدت استفاده شود.دوز دارو با کاهش علائم بیماری کاهش پیدا می کند) سپس بعد از طی این مراحل مجدد درمان دارویی را آغاز می کنیم.
استرس و سیگار
توصیه ما به این بیماران این است عواملی که باعث عود بیماری می شود را تشخیص داده و روش مدیریت یا اجتناب و دوری کردن از آنها را پیدا کنند. از جمله از کشیدن سیگار باید خودداری کنند، در معرض نور آفتاب نباشند، استرس را از خود دور کنند و اگر در کنترل استرس ماهر نیستند توصیه می شود که از یک روانشناس کمک بگیرند.
تغذیه کامل
برنامه غذایی هم در کنترل این بیماری نقش مهمی دارد. نقش مهمی دارد اما توصیه می شود که از رژیم های غذایی سنگین که باعث حذف کامل بعضی گروه های غذایی می‌شود بپرهیزید. لوپوس یک بیماری خود ایمنی فعال است و شما به همه عناصر غذایی نیازمندید که به‌وسیله رژیم غذایی متعادل فراهم می شود. در صورت لزوم باید با پزشک خود مشورت داشته باشید.
یک پیشنهاد دیگر جهت مبارزه با لوپوس
استرس و اضطراب های روزانه یکی از عوامل پدید آمدن لوپوس است. اگر نتوانید به استرس خود غلبه کنید، جهت درمان و یا کنترل لوپوس ، خود را با مشکل مواجه خواهید کرد. همیشه بخندید و از کلاس های مختلف برای فراموشی مشکلات روزمره استفاده کنید. انرژی زیاد و یا انجام تمرینات ورزشی می‌تواند در درمان بیماری های خود ایمنی کمک زیادی کند چراکه استرس و ناراحتی یکی از عوامل مهم تضعیف سیستم ایمنی بدن و این نوع بیماریهاست.
روش های مختلفی جهت درمان بیماری خودایمنی وجود دارد که شما می‌توانید، با کمی اعتماد به نفس و دور شدن از استرس و اضطراب، کم کم روند درمانی آن را طی کنید. در این مقاله علاوه بر اینکه شما را که اکثراً طرفدار سلنا گومز هستید با بیماری لوپوس آشنا کردیم، روش های طبیعی کنترل این بیماری خودایمنی هم به شما توضیح دادیم تا اطلاعاتی جامع و کامل تر از لوپوس در اختیار داشته باشید و در صورت لزوم، بدون هیچ‌گونه استرسی با آن مقابله کنید.
